เป็นอุปกรณ์แสง-เชิงกล สำหรับการฉายภาพยนตร์ จากฟิล์ม เป็นภาพเคลื่อนไหว ให้ไปปรากฎภาพบนจอฉายภาพ ส่วนประกอบของเครื่องฉายภาพยนตร์นั้น ส่วนใหญ่แล้วก็เหมือนกับส่วนประกอบในกล้องถ่ายภาพยนตร์ เว้นแต่อุปกรณ์ให้ความสว่าง และอุปกรณ์ด้านเสียง

ภาพเครื่องฉายภาพยนตร์

          ส่วนประกอบของเครื่องฉายภาพยนตร์
์
          เครื่องฉายภาพยนตร์เป็นเครื่องฉายระบบตรง มีส่วนประกอบสำคัญ ดังต่อไปนี้ ส่วนที่ทำให้เกิดภาพ ซึ่งประกอบด้วยอุปกรณ์ดังต่อไปนี้
             1. ล้อม้วนฟิล์ม (Supply Reel) และล้อเก็บฟิล์ม (Take up Reel) ฟิล์มจากม้วนจะร้อยเข้าเครื่องและส่งไปยังล้อเก็บฟิล์ม
             2. กลไกที่ทำให้ภาพเคลื่อนไหวบนจอ ได้แก่ เฟืองหนามเตย (Sprocket) กวัก (Intermittent) ใบพัดกั้นแสง (Shuter)
             3. มอเตอร์ (Motor) ทำให้กลไกภายในเครื่องฉายหมุน เช่น พัดลม เฟืองหนามเตย กวัก และใบพัดกั้นแสง
             4. ส่วนที่ทำให้เกิดแสง ได้แก่ แผ่นสะท้อนแสง หลอดฉาย เลนส์รวมแสง และเลนส์ฉาย
             5. ประตูฟิล์ม (Film Gate) เป็นช่องให้ฟิล์มผ่าน โดยแสงจากหลอดจะส่องผ่านฟิล์ม ผ่านเลนส์ฉายออกสู่จอ
             6. เลนส์ฉาย (Projection Lens) มีหน้าที่รับแสงที่ผ่านเลนส์ควบแสง และผ่านฟิล์มที่ประตูฟิล์มมายังเลนส์ฉาย เลนส์ฉายมีหน้าที่ขยายลำแสงที่ผ่านฟิล์มให้มีเนื้อที่มากขึ้น และ ปรากฏที่จอต่อไป ที่เลนส์ฉายนี้จะมีที่ปรับโฟกัสเพื่อช่วยให้ภาพที่ปรากฏบนจอมีความชัด

          ส่วนที่ทำให้เกิดเสียง ระบบที่ทำให้เกิดเสียงแบ่งออกได้ดังนี้

             1. หลอดเอกไซเตอร์ (Exiter lamp) เป็นหลอดไฟซึ่งทำหน้าที่ทำให้แสงส่องผ่าน Photo Electric Cell ไปยังฟิล์ม
             2. ระบบแสงเสียง (Sound optical system) เป็นระบบที่ช่วยให้ลำแสงจากหลอดเอกไซเตอร์บีบเล็กลง จนกระทั่งสามารถพุ่งผ่าน Optical Sound track ไปยังโฟโตเซลต่อไป
             3. แถบเสียง (Optical sound track) เป็นแถบเสียงที่อยู่ทางด้านขวามือของฟิล์มมีลักษณะเป็นแถบที่แสงผ่านได้มาก บ้างน้อยบ้าง มีลักษณะเป็นคลื่น
             4. โฟโตเซล (Photo cell) มีหน้าที่รับแสงที่มาจากหลอดเอกไซเตอร์ แล้วผ่านมายังฟิล์ม เมื่อแสงผ่านแถบเสียงบนฟิล์มมาแล้ว แสงจะมีลักษณะเป็นคลื่นแม่เหล็ก และส่งไปยังเครื่องขยายเสียงต่อไป
             5. เครื่องขยายเสียง (Amplifier) มีหน้าที่ขยายคลื่นแม่เหล็กที่ได้จากโฟโตเซลให้มีปริมาณมากขึ้น เพื่อส่งต่อไปยังลำโพง
             6. ลำโพง (Speaker) มีหน้าที่เปลี่ยนคลื่นแม่เหล็กให้กลายเป็นคลื่นเสียง

          ส่วนทำให้เกิดการเคลื่อนไหว ส่วนประกอบของเครื่องฉายทำให้ภาพเคลื่อนไหวที่สำคัญได้แก่

             1. ล้อม้วนฟิล์มและล้อเก็บฟิล์ม (Feed reel and take up reel) มีหน้าที่คลายฟิล์มและม้วนเก็บฟิล์มเพื่อให้ฟิล์มเดินทางผ่านประตูฟิล์ม
             2. มอเตอร์ (Motor) เป็นเครื่องกลมีหน้าที่ให้ปุ่มต่าง ๆ ของเครื่องฉายเกิดการหมุนและทำให้ฟิล์มเคลื่อนที่ผ่านส่วนต่าง ๆ ของเครื่องฉาย
             3. เฟืองหนามเตย (Sprockets) เป็นตัวที่ช่วยให้ฟิล์มเคลื่อนที่จากล้อม้วนฟิล์มไปยังล้อเก็บฟิล์ม โดยปกติจะมี 2-3 ตัว ซึ่งเฟือง 2-3 ตัวนี้ จะเคลื่อนที่สัมพันธ์กัน ทำให้ฟิล์มเคลื่อนที่ไปอย่างราบเรียบ
             4. กวัก (Intermetent) เป็นกลไกที่อยู่ตรงประตูฟิล์ม มีหน้าที่กวักให้ฟิล์มเคลื่อนที่ผ่านประตูฟิล์มไปทีละภาพอย่างรวดเร็ว และต้องสัมพันธ์กับชัตเตอร์
             5. ชัตเตอร์ (Shuter) คือแผ่นกั้นแสง ในช่วงเวลาอันสั้น ขณะที่กวักดึงฟิล์มถัดไปลงมาแทนเวลาอันนี้จะเป็นไปอย่างรวดเร็วมาก และเมื่อเฟรมถัดไปเคลื่อนเข้ามาแทนที่แล้วชัตเตอร์จะถูกเกิดออกทันที เราก็จะเห็นภาพถัดไป

เครื่องฉายภาพยนตร์