==========================================================

บทความข้างล่างนี้

ได้มาจาก "สมาคมนักพากย์ภาพยนตร์แห่งประเทศไทย" (Film Versionist Association).

===========================================================

(คัดลอกมาคำต่อคำจาก :

หนังสือ "100 ฅน ผู้ทรงอิทธิพลแห่งสยามประเทศ"

แปลและเรียบเรียงโดย ... ทศ คณนาพร  และคณะ

หน้า 232 - 234)

พรานบูรพ์   หรือ   นายจวงจันทร์ จันทร์คณา  นักแต่งเพลงไทย

เป็นคนแรกผู้ปฏิรูปแบบเพลงไทย  จากท่วงทำนองเพลงไทยเดิมที่มีลูกเอื้อน

ให้มีลักษณะสากลยิ่งขึ้น

อาจกล่าวว่า  พรานบูรพ์ คือผู้ริเริ่มเพลงไทยสากลก็ได้

นายจวงจันทร์ จันทร์คณา  หรือ  พรานบูรพ์ 

เป็นบุตรของหลวงราชสมบัติ (จันทร์)  และนางสร้อย

เกิดเมื่อวันเสาร์ที่ 29 มีนาคม พ.ศ. 2444  ที่จังหวัดเพชรบุรี

เนื่องจากบิดาเป็นข้าราชการ ซึ่งต้องโยกย้ายไปรับราชการตามต่างจังหวัดต่าง ๆ

เข้าเรียนหนังสือที่จังหวัดราชบุรี

---------------------------------

/ ต่อมาจึง...

ต่อมาจึงย้ายไปอยู่จังหวัดสุราษฎร์ธานี  และเข้าเรียนต่อที่โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย

และคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

แต่เรียนไม่สำเร็จ  เพราะสนใจในด้านการประพันธ์และดนตรีมากกว่า

---------------------------

/ จวงจันทร์ จันทร์คณา ...

จวงจันทร์ จันทร์คณา  สมรสกับ นางน้อย จันทร์คณา 

มีบุตรชายคือ จงรัก จันทร์คณา 

------------------------------------------

/  เมื่อออกจาก...

เมื่อออกจากมหาวิทยาลัยได้ทำอาชีพบอกบทละครอยู่หลังฉาก

และเริ่มแต่งบทละครเรื่อง "ทะแกล้วทหารสามเกลอ"  ขึ้นเป็นเรื่องแรก

ก็ได้รับผลสำเร็จเป็นอย่างดี

จนได้เป็นผู้แต่งบทละครเอง  กำกับการแสดงเอง  และได้ใช้นามปากกา "พรานบูรพ์" เป็นครั้งแรก

เมื่อเขียนเรื่อง "เหยี่ยวทะเล"   พรานบูรพ์ ได้ดัดแปลงเพลงไทยเดิมที่มีลูกคู่ร้องรับ

มาสู่แบบสากล 

โดยที่ทำนองเพลงที่ใช้กับบทละครร้องยุคนั้น  มีลูกคู่ยืดยาดเกินควร

จึงใส่เนื้อร้องเต็มและตัดให้กระชับแทนลูกคู่ใช้ดนตรีคลอ 

โดยใช้เครื่องดนตรีฝรั่งบรรเลงแทนเครื่องพิณพาทย์  ลาดตะโพนฉับแกระ 

เป็นที่นิยมกันมาก

--------------------

/  ความแตกต่าง ...

ความแตกต่างที่ชัดเจนที่สุดระหว่างบทละครร้อง 

พระนิพนธ์ใน พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์

กับ

บทละครร้องของ พรานบูรพ์

คือ บทละครร้องของ พรานบูรพ์ เป็นบทละครที่แต่งขึ้นสำหรับขับร้อง  และบรรเลงแบบเพลงไทยสากล

หรือหากจะมีการนำเพลงไทยเดิมมาบรรจุไว้ในบทละคร 

พรานบูรพ์ ก็จะแต่งเนื้อร้องสำหรับการขับร้องแบบเนื้อเต็ม 

และปรับทำนองให้เหมาะกับการบรรเลงด้วยเครื่องดนตรีแบบสากล

-----------------------------------

/  ต่อมาได้จัดตั้ง...

ต่อมาได้จัดตั้งคณะละครชื่อ  "ศรีโอภาส"  ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็น  "จันทโรภาส"

ละครที่ได้รับความนิยมมากที่สุด  คือ เรื่อง "จันทร์เจ้าขา"  ซึ่งต่อมาได้ถ่ายทำเป็นภาพยนตร์  เมื่อ พ.ศ. 2499

แสดงนำโดย  :

เจือ  จักษุรักษ์

สายสนม  นางงามเพชรบุรี

น้อย  จันทร์คณา  (ที่ต่อมาเป็นคู่ชีวิตของท่าน    

มารดาของ คุณจงรัก จันทร์คณา เป็นนางรอง)

-------------------------------------------------------------

/  พรานบูรพ์ ...

พรานบูรพ์ เป็นผู้ริเริ่มทำบทพากย์ภาพยนตร์ 

การพากย์ในยุคแรกเป็นการเล่าเรื่องหน้าจอให้คนฟังก่อนหนังฉาย

ต่อมาเป็นการพากย์แบบโขน  ให้แก่  หนังเรื่องรามเกียรติ์ หนังอินเดีย

ต่อมาก็เป็นการพากย์แบบปัจจุบัน  มีดนตรีประกอบ

ภาพยนตร์เรื่องแรกที่พากย์แบบปัจจุบัน คือ เรื่อง "อาบูหะซัน" 

มี  ทิดเขียว (สิน สีบุญเรือง)  เป็นผู้พากย์บทละครร้องของ พรานบูรพ์

มีจำนวนมากมาย  แต่เท่าที่ยังคงปรากฏต้นฉบับอยู่ 

และ กัลยรัตน์ หล่อมณีนพรัตน์ ได้รวบรวมไว้ในการศึกษา

เรื่องการศึกษาเชิงวิเคราะห์บทละครร้องของ พรานบูรพ์ นั้น 

มีจำนวน 28 เรื่อง  ตามลำดับปีที่แต่ง  และแบ่งเป็น  3  ระยะ  ดังนี้  ...

-----------------------------

/  ระยะที่ 1 ...

ระยะที่ 1   พ.ศ. 2468 - 2470  ปรากฏต้นฉบับเหลือเพียง  1  เรื่อง  ได้แก่   จับแพะชนแกะ

--------------------------------------------------------------------------------------------------

/ ระยะที่ 2 ...

ระยะที่ 2   พ.ศ. 2470 - 2480  ปรากฏต้นฉบับเหลือ  12  เรื่อง  ได้แก่ ...

---  แม่ศรีเวียง

---  เพลงเสน่ห์

---  ขวัญใจโจร

---  ห้วยแก้ว

---  บุปผาชาตินคร

---  เมืองรักเมืองร้าง

---  โรสิตา

---  น้ำผึ้งรวง

---  จันทร์เจ้าขา

---  หนูจ๋า

---  โจโจ้ซัง

---  เลือดอยุธยา

------------------

/  ระยะที่ 3 ...

ระยะที่ 3   พ.ศ. 2480 - 2489   ปรากฏต้นฉบับเหลือ  15  เรื่อง  ได้แก่...

---  ฝนสั่งฟ้า

---  พี่ร่วมท้องน้องร่วมไส้

---  อยากจะรักสักครั้ง

---  ภูหยัน

---  ขอบรั้วริมวัง

---  ผู้ชนะทิศเดียว

---  พันธุ์ไม้เลื้อย

---  บางระจัน

---  คืนหนึ่งยังจำได้

---  ไม่คืนคำ

---  ดอกโสนบานเช้า

---  อุมาปาหนัน

---  เขนยที่เคยหนุน

---  ขอนลอยน้ำ

---  คนดีที่โลกลืม

------------------------

/  ครูนารถ ถาวรบุตร ...

ครูนารถ  ถาวรบุตร  ครูเพลงคนสำคัญอีกคนหนึ่งของเมืองไทย

ที่เป็นผู้ชักนำให้ ครูเอื้อ  สุนทรสนาน  ให้เข้าสู่วงการดนตรีอาชีพ  

จนสามารถสร้าง วงดนตรี สุนทราภรณ์  และผลงานอมตะ  เป็นแบบฉบับที่ยังคงได้รับความนิยมเรื่อยมา

กว่า 60 ปี

ได้เขียนถึง  "พรานบูรพ์"  ไว้ว่า  ...

-----------------------------------

/  "ข้าพเจ้า ...

(ครูนารถ  ถาวรบุตร  ครูเพลงคนสำคัญอีกคนหนึ่งของเมืองไทย  ได้เขียนถึง "พรานบูรพ์"  ไว้ว่า...)

" ... ข้าพเจ้านับถือพรานบูรพ์ด้วยใจจริง  ซ่อนความรู้สึกไว้ไม่ได้

ข้าพเจ้าเคารพแบบรุ่นพี่รุ่นน้อง  เริ่มรู้จักความดัง 

และหลงความดังของผู้นี้มาก่อนครั้งละครเร่  แสดงที่โรงพัฒนากร  สามแยก

ประมาณ พ.ศ. 2481

คุณจวง  มีอุตสาหะวิริยะพิเศษ  ใช้สมองอดหลับขับตานอน 

ผลิตงานชิ้นนี้ชิ้นนั้น

ผลิตแล้วผลิตเล่า

ทันต่อความประสงค์หรือเหตุการณ์

ไม่ว่าในระยะสั้นหรือระยะยาว 

มีอารมณ์รักระหว่างรบ  หรือรบระหว่างรัก  ได้ทั้งนั้น"

----------------------

/  ในขณะที่...

ในขณะที่ สุวัฒน์  วรดิลก  หรือ  "รพีพร"  ศิลปินแห่งชาติคนดังที่ทุกวงการยอมรับ

ได้พูดถึง "พรานบูรพ์" ไว้อีกเช่นกัน...

"พรานบูรพ์  คือ  นามบุคคลที่เป็นนักปฏิรูปเพลงไทยคนแรก 

จากท่วงทำนองเพลงไทยเดิมที่แพรวพราวด้วยลูกเอื้อน

ให้ใกล้ลักษณะสากลยิ่งขึ้น 

จะถือว่าพรานบูรพ์  คือผู้ริเริ่มเพลงไทยสากลก็ไม่ผิดนัก

ผลจากการบุกเบิกเพลงไทยในรูปแบบใหม่ของพรานบูรพ์

ได้แก่การสืบทอดต่อไปของนักเพลงรุ่นหลัง  อาทิ ...

เรือโทมานิต  เสนะวีนิน  เจ้าของเพลง  ตะวันยอแสง  อันเลื่องชื่อลือลั่น

เวส  สุนทรจามร

เอื้อ  สุนทรสนาน

มาจนถึง  สมาน  กาญจนผลิน  และ สง่า  อารัมภีร์ ..."

-------------------

/  พรานบูรพ์ ...

พรานบูรพ์ เสียชีวิต  เมื่อวันที่  6  มกราคม  พ.ศ. 2519  อายุได้  74  ปี 

และพิพิธภัณฑ์หุ่นขี้ผึ้งไทย  จังหวัดนครปฐม 

ก็ได้ปั้นหุ่นของ พรานบูรพ์ จัดแสดงไว้เพื่อเป็นเกียรติประวัติแก่ท่าน.