เมื่อพูดถึง“หนังตะลุง” คนส่วนใหญ่มักจะนึกถึงการแสดงของภาคใต้ แต่จะมีสักกี่คนที่จะรู้ว่าภาคอีสานก็มีหนังตะลุงและมีการละเล่นแบบนี้มานานหลายปีแล้วเช่นกัน หนังตะลุงอีสาน หรือที่ชาวบ้านเรียก “หนังประโมทัย” หรือ “หนังบักตื้อ” ในอดีตมีการเล่นในหลายจังหวัด ทั้งอุบลราชธานี อุดรธานี ขอนแก่น ร้อยเอ็ด บุรีรัมย์ และมหาสารคาม แต่ปัจจุบันเหลือคณะที่เล่นน้อยมาก

          แผนงานทุนอุปถัมภ์เชิงรุกเพื่อสื่อศิลปวัฒนธรรม และกิจกรรมสร้างสรรค์ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส.) จึงร่วมกับกลุ่มละครคนหน้าดำ ทำโครงการ “สื่อพื้นบ้านเพื่อสุขภาวะเยาวชน” นำเด็กเยาวชนจากโรงเรียนดงบังพิสัยนวการณ์นุสรณ์ บ้านดงบัง ตำบลดงบัง อำเภอนาดูน จ.มหาสารคาม มาฝึกหัดการเล่นหนังตะลุง ฝึกฝนจนเกิดความเชี่ยวชาญ ผสมผสานเสียงดนตรีทั้งกีตาร์ กลอง คีย์บอร์ด และแคน บรรเลงเพลงประกอบการแสดง สร้างความเพลิดเพลินให้เกิดขึ้นได้อย่างลงตัว

          ในมหกรรมสื่อพื้นบ้านภาคอีสาน ภายใต้ชื่องานมหกรรม“ตุ้มโฮม โรมแนม ฮูปแต้มศิลป์ ถิ่นอีสาน” ณ อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม ที่ผ่านมา ได้นำหนังบักตื้อฝีมือการแสดงจากเยาวชนลูกหลานอีสานแท้ๆ ทุกลีลา ทุกทวงท่าสามารถดึงดูดให้เด็กเล็กๆ ไปจนถึงผู้เฒ่า ผู้แก่ให้หยุดดูจนไม่ลุกเดินหนีตั้งแต่วินาทีแรกจนจบเรื่อง...

          เรื่องราวที่นำมาแสดงจะเป็นเรื่องสังข์ศิลป์ชัย หรือสินไซ ภาพบนจิตรกรรมฝาผนังฮูปแต้มที่ปรากฏอยู่ในโบสถ์ หรือ“สิม” วัดโพธาราม ต.ดงบัง อ.นาดูน จ.มหาสารคาม ศิลปกรรมฝาผนังที่มีเอกลักษณ์เป็นของตนเองมาประยุกต์ใช้ ประกอบกับการศึกษาเรื่องราวและข้อมูลของตัวละครจากพ่อครู แม่ครูเพิ่มเติมจนออกมาเป็น สินไซ ในปัจจุบัน

          มาวันนี้การบอกต่อปากต่อปากทำให้ “หนังบักตื้อ” เป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลาย ที่สำคัญทำให้เยาวชนมีสำนึกอนุรักษ์หนังตะลุงอีสานเอาไว้ช่วยให้การละเล่นแขนงนี้ไม่เลือนหายไปจากชาวอีสานได้เลย...

เรื่องโดย: เปลวเทียน

ที่มา หนังสือ ร หัน ฉบับเดือนตุลาคม-พฤศจิกายน 2553

http://www.artculture4health.com/news/detail/833

นึกว่าเป็นตำนานไปแล้วครับ ดีใจมากที่มีการอนุรักษ์ และฟื้นฟู ครับ