[ คัดลอกมาคำต่อคำจาก  :

เรื่อง ...โรงหนัง "สแตนด์อะโลน"  ลมหายใจสุดท้ายก่อนเป็นอดีต

หนังสือพิมพ์ "เดลินิวส์"     ฉบับประจำวันพฤหัสบดีที่  23  กรกฎาคม  2552     หน้า 4

เขียนโดย...ทีมวาไรตี้ (ศราวุธ ดีหมื่นไวย์) ].

อาจใกล้ถึงลมหายใจสุดท้ายเข้าไปทุกที  สำหรับโรงหนัง "สแตนด์อะโลน"  ซึ่งเป็นโรงขนาดใหญ่

ไม่มีการตัดแบ่งโรง  ไม่พึ่งห้างสรรพสินค้า  เน้นฉายบนเนื้อที่ของตัวเอง

คนละอารมณ์กับโรงหนังทั่วไปที่อยู่ในห้างสรรพสินค้า ซอยกั้นแบ่งโรง กระทั่งสร้างอาณาจักรของตัวเอง

โดยแบ่งพื้นที่ให้เช่าขายของกึ่งห้างสรรพสินค้า

จากยุครุ่งเรืองเข้าสู่ยุคซบเซา  จนวันนี้...โรงหนังสแตนด์อะโลน ทยอยปิดตัวเป็นทิวแถว

เฉพาะในกรุงเทพฯ  เหลือไม่ถึง  5  แห่ง  ไม่แน่...อนาคตอาจเหลือเพียงความทรงจำ

"ผมผ่านยุคที่รุ่งเรือง มาจนถึงยุคที่ตกต่ำ  ได้เห็นและเรียนรู้อะไรมากมาย

สิ่งเหล่านี้เป็นอีกแรงใจที่ทำให้เราฮึดสู้ จนกว่าจะไม่ไหว

ทุกวันนี้อยู่แบบประคองตัวเองมากกว่า"

สุธิพงษ์ (สงวนนามสกุล)  เจ้าของ โรงหนัง ธนบุรีรามา ย่านปิ่นเกล้า

ซึ่งเป็นโรงแสตนด์อะโลน ไม่กี่แห่งที่เหลืออยู่ในกรุงเทพฯ กล่าว

พ.ศ. 2515  ธนบุรีรามา  โรงหนังชั้น  1   เปิดตัวขึ้นก่อนการสร้างสะพานพระปิ่นเกล้า

ฉายภาพยนตร์  "ไอ้หนุ่มซินตึ๊ง"   เป็นเรื่องแรก  และได้รับการตอบรับจากคนดูแน่นขนัดเกือบทุกรอบ

แต่ด้วยภาระรายจ่ายที่มากขึ้น จึงต้องปรับมาเป็นโรงหนังชั้น  2     แต่โจ๋ฝั่งธนฯ สมัยนั้นยังให้การตอบรับเนืองแน่น

สุธิพงษ์  ผูรับช่วงต่อจากพ่อ   เล่าว่า ด้วยความที่โรงหนังแห่งนี้เป็นสมบัติของครอบครัวที่พ่อสร้างมากับมือ

จึงไม่อยากปิดตัวลง  แม้ปัจจุบันมีผู้ชมประมาณวันละ  100  คน  ทำให้ต้องปรับตัวด้วยการพยายามประหยัดค่าไฟ

เพื่อไม่ให้รายจ่ายมากเกินไป 

ทุกวันนี้ยังเก็บค่าตั๋วเพียงรอบละ  40  บาท  เพราะอยากให้คนระดับล่างที่ไม่มีเงินพอไปดูโรงหนังชั้น  1  ไปดู

"คนดูเริ่มลดตั้งแต่ก่อนปี  40   หลังจากนั้นก็ลดลงจนน่าตกใจ

อาจเป็นเพราะเศรษฐกิจไม่ดี  และผู้ประกอบการโรงหนังรายใหญ่นิยมสร้างอาณาจักรโรงหนังของตัวเองขึ้น

แต่เสน่ห์โรงหนังของเราคือ    มีความเก่าแก่อยู่มานาน

ดังนั้น คอหนังรุ่นเก่า ๆ ชอบมาดู  ฉายหนังซ้ำ  ดูเมื่อไหร่ก็ได้  ประหยัด  และยังรักษาความสะอาดได้อย่างดี

เพราะเป็นโรงของเราเอง  สามารถดูแลได้อย่างทั่วถึง"

นอกจากนี้ ยังพยายามรักษาเอกลักษณ์โรงหนังเก่า 

โดยการจัด  "รถแห่หนัง"  เพื่อให้คนในพื้นที่ได้รู้โปรแกรมหนัง  อาทิตย์ละ  2  ครั้ง

สิ่งนี้ต้องพยายามอนุรักษ์ไว้  เนื่องจากโรงหนังสมัยก่อนมีความผูกพันกับคนพื้นที่ ที่ถือว่าเป็นเรื่องดีควรรักษาไว้

ขณะเดียวกัน แผ่นป้ายโปรแกรมหนังก็ยังใช้ลายมือคนเขียน...เหมือนในอดีต

ตนเคยคิดจะซอยโรง แต่พอคิดแล้วไม่ปลอดภัยตามหลักของโยธาฯ  เพราะทุกปีต้องตรวจสอบอาคารตลอด

ถึงจะเปิดมานาน แต่ความปลอดภัยของผู้ชมก็เป็นเรื่องสำคัญ

แฟนประจำส่วนใหญ่เป็นคนขับแท็กซี่  ที่ได้ค่าเช่ารถ  แล้วมานอนรอเวลา

หรือแม่ค้าในตลาดใกล้เคียง 

ขณะที่เด็กรุ่นใหม่ๆ ยังมีเข้ามาให้เห็น เพราะราคาประหยัด

ด้านคนดูรุ่นเก่า ๆ ที่ต้องการมารำลึกบรรยากาศครั้งอดีตก็ยังมีให้เห็นอยู่

ภาวะปัจจุบัน...โรงหนังชั้น  2   ผู้คนมักมองว่า  ฉายหนังโป๊   ซึ่ง สุธิพงษ์ มองว่า

เมื่อตอนพ่อมีชีวิตอยู่ เน้นย้ำเสมอ  ไม่ให้ลูกนำหนังโป๊มาฉายในโรงเด็ดขาด  เพราะทำแล้วไม่รุ่ง

ฉายไปก็ต้องเสียเงินใต้โต๊ะให้เจ้าหน้าที่หลายคน  ซึ่งตนเองพยายามทำตามอย่างที่พ่อสอนมาตลอด

หลายครั้งที่ สุธิพงษ์ รู้สึกท้อจนอยากจะปิดกิจการ  แต่พอเห็นผู้ชมมีความสุข ก็เป็นอีกกำลังใจให้สู้ต่อ  เช่น

บางครั้งหนังดี มีคนเข้ามาดูเยอะ  ทำให้อยากจะสู้ต่อ 

อย่างน้อยก็รักษาโรงหนังที่มีคุณค่าทางจิตใจให้คนไทยได้ดู

มานั่งนึกดูก็ปลง เพราะทุกอย่างมีขึ้นมีลง  ไม่มีสิ่งใดอยู่ได้ค้ำฟ้า

"พี่น้องผมทุกคนไม่มีใครเอาโรงหนังแล้ว  ยกเว้นผมคนเดียว  เพราะเขามองว่าลงทุนไปก็ไม่คุ้ม

ปล่อยให้เช่าที่ยังได้เงินมากกว่า  แต่ผมยังเชื่อว่ามันมีหวัง แม้จะเหลือเพียง  50  เปอร์เซ็นต์

ขณะที่โรงหนังสแตนด์อะโลนหลายแห่งทยอยปิดตัวลงเรื่อย ๆ  แต่เราจะสู้จนเฮือกสุดท้ายมาถึง"

สุธิพงษ์  เล่าถึงการต่อสู้ที่ยังมองไม่เห็นอนาคต

หลายคนเปรียบโรงหนังสแตนด์อะโลน  เสมือน  "จุ ด นั ด ฝั น" 

ครั้งอดีต...ไม่ว่าหนุ่มบ้านนา  หรือไอ้หนุ่มลูกกรุง  นิยมออกเดทครั้งแรกที่โรงหนัง

แต่ใช่ว่าจะง่ายดายเหมือนปอกกล้วยเข้าปาก

ตอนมาสาวเจ้าก็นั่งสามล้อมาด้วยกันดีหรอก

พอตีตั๋ว...เพื่อน ๆ ยกกันมาเป็นโขยง

เจ้าหนุ่มหลายคนกระเป๋าฉีกไปตาม ๆ กัน 

หนึ่งในนั้นมี  มนัส  กิ่งจันทร์  นักจดหมายเหตุ  หอภาพยนตร์แห่งชาติ  รวมอยู่ด้วย

ที่ว่า   "จุ ด นั ด ฝั น"  

มนัส  ขยายความว่า  โรงหนัง "สแตนด์อะโลน"  ไม่ใช่แค่ฉายหนัง

แต่สามารถสร้างแรงบันดาลใจด้านศิลปะ  เช่น 

-----   โปสเตอร์หนังที่ติดด้านหน้าโรง  เด็กคนไหนชอบศิลปะก็มานั่งสเกตช์ภาพตาม

หรือ

-----    บรรดาร้านตัดเสื้อตามต่างจังหวัด ก็เอาไปเป็นแบบตัดเสื้อ

ราวปี พ.ศ. 2507 - 2513  หนังเรื่องใหม่เข้าโรงทีจะมี รถแห่หนัง    เด็กก็จะเข้าไปรุมล้อม

หรือบางครั้ง...มีดารามาร่วมขบวนแห่  ชาวบ้านจะยกกันมาทั้งหมู่บ้าน

สมัยก่อน...แม้อยู่ต่างจังหวัดก็ได้ใกล้ชิดดารา

เช่นเดียวกับในปี พ.ศ. 2510 - 2520  เสียงในฟิล์ม

หนังต่างประเทศยังไม่มี  โรงหนังต่าง ๆ จึงพยายามหาจุดขายด้วย นักพากย์

ที่เน้น พากย์  สนุกภาษาถิ่น  ไปจนถึงนำเหตุการณ์สำคัญในประเทศมา พากย์

ทำให้หลายคนได้รับแรงบันดาลใจอยากเป็น นักพากย์

หลังจากนั้น คนดูโรงหนัง "สแตนด์อะโลน"  เริ่มลดลง 

เพราะการเข้ามาของทีวีซึ่งมีละครให้ดูอยู่ที่บ้านอย่างสะดวกสบาย

ประจวบเหมาะกับตอนนั้น รัฐบาลต้องการส่งเสริมหนังไทย  เลยตั้งกำแพงภาษี

ด้วยการเก็บภาษีนำเข้าหนังต่างประเทศแพงกว่าปกติ  ขณะที่หนังไทยผลิตเยอะจนล้นตลาด

แล้วเครื่องเล่นวิดีโอก็เข้ามาในไทย

เจ้าของภาพยนตร์ต่างชาติพยายามหลีกเลี่ยงกำแพงภาษีโดยขายหนังผ่านวิดีโอ

โรงหนัง "สแตนด์อะโลน" ได้รับผลกระทบอย่างหนัก

เจ้าของกิจการปรับตัวด้วยการพยายามฉายหนังควบเอาใจคนดู  โดยไม่ตรวจสอบคนที่เข้าไปดูว่า

นำอาหารที่จะก่อให้เกิดความสกปรกเข้าไปหรือไม่

โรงหนังถูกลดเกรดเป็นชั้น  2

ปี พ.ศ. 2528 - 2529  โรงหนัง "สแตนด์อะโลน"  เข้าสู่ยุคตกต่ำ 

หลายแห่งซอยเป็นหลายโรง

เพื่อให้ผู้ชมได้เลือกดูหนังตามที่ต้องการ 

บางโรงดิ้นเฮือกสุดท้ายด้วยการฉายหนังโป๊ประหยัดต้นทุน

เพียงซื้อซีดีโป๊แผ่นละไม่กี่บาทมาฉาย    ทำให้เกิดชื่อหนังหวือหวา  เช่น

-----   สวาทสาวไฟแรงสูง

-----   สยิวดี ผีสลับหัว

เป็นต้น

"คนที่ดูโรงหนัง สแตนด์อะโลน  ส่วนใหญ่เป็นคนรุ่นเก่า 

ขณะโรงหนังใหม่ ๆ ตามห้างสรรพสินค้าเกิดขึ้นเพื่อตอบสนองคนรุ่นใหม่ที่ต้องการความสะดวก

เนื่องจากพฤติกรรมคนดูเปลี่ยนไป  ไม่ได้ตั้งใจมาดูหนังอย่างเดียวเหมือนก่อน

แต่ต้องการซื้อสินค้า  หรือไม่มีอะไรทำก็เข้าโรงหนัง

สิ่งนี้เป็นตัวทำให้โรงหนังกับผู้ชมไม่ค่อยมีความผูกพัน

ถ้าแต่ก่อน คนฉายหนัง...เหมือนอภิสิทธิ์ชนไปไหนผู้คนจะทัก  เช่น 

ไปซื้อของที่ตลาด บรรดาแม่ค้าเห็นหน้าแล้วจำได้ว่าฉายหนังสนุก...เมื่อคืน  ก็จะแถมข้าวของให้ไม่อั้น"

มนัส  เล่า

มองไปยังอนาคต  โรงหนัง "สแตนด์อะโลน" 

มีโอกาสกลับมารุ่งเรืองเหมือนก่อนหรือไม่ ?

มนัส ลงความเห็นว่า เป็นไปได้น้อย  เนื่องจากพฤติกรรมคนดูเปลี่ยน 

ขณะที่คนดูโรง "สแตนด์อะโลน"  เพิ่มขึ้นอยู่ในวงจำกัด

ส่วนโรงหนังที่อยู่โดยทั่วไปขยายสาขาไปทั่วหัวระแหง ซึ่งเมื่อถึงเวลาปิดตัวก็คงต้องทำใจ

เพราะโรงหนังเคยผลักให้ลิเกไปแสดงนอกเมือง  ขณะที่วันนี้กระแสหนังแผ่นเข้ามาทดแทน

/  ด้าน  รัชนู บุญชูดวง...

ด้าน  รัชนู บุญชูดวง  นางเอกเจ้าบทบาทแห่งจอแก้ว

ที่ย้อนกลับไปกว่า  20  ปีก่อน  โด่งดังเป็นพลุแตก  เป็นอีกผู้หนึ่งที่ชอบดูหนังในโรงภาพยนตร์

มองความเปลี่ยนแปลงว่า   สมัยก่อน...หากอยากดูหนังต้องตั้งใจจริง ๆ 

เพราะโรงหนัง "สแตนด์อะโลน"  เน้นการฉายหนังอย่างเดียว  ต่างจากขณะนี้ที่อยู่ในห้างสรรพสินค้า

และด้วยความสะดวก ทำให้วัฒนธรรมการดูของคนรุ่นใหม่เปลี่ยนไป 

ไม่ตั้งใจดูเหมือนก่อน  แสดงกิริยาไม่เหมาะสม 

โรงหนังกลายเป็นแค่ส่วนประกอบของห้างสรรพสินค้า  วัยรุ่นพอไม่มีอะไรทำก็เข้าโรงหนัง

ด้วยควาที่เป็นดาราเจ้าบทบาท  ทำให้  รัชนู  หมั่นศึกษาการแสดงผ่านหนังต่างประเทศ

ด้วยการเข้าไปดูหนังเกือบทุกอาทิตย์ในครั้งอดีต

มองว่าโรงหนัง "สแตนด์อะโลน"  เสน่ห์อยู่ที่บรรยากาศของแต่ละโรงไม่เหมือนกัน

ต่างจากปัจจุบันที่โรงหนังเหมือนกันหมด

นอกจากนี้ โปรแกรมหนังก็ฉายเหมือนกัน  หากเป็นสมัยก่อน...หนังดีจริง ๆ ถึงได้เข้าไปฉายใน

ศาลาเฉลิมกรุง     ศาลาเฉลิมไทย     โคลีเซียม

"ในชีวิต ประทับใจ โรงหนังศาลาเฉลิมไทย  เพราะบรรยากาศในวันเปิดตัวหนังเรื่อง  ดรรชนีไฉไล

ซึ่งเป็นภาพยนตร์เรื่องแรกที่เราเล่น 

วันนั้นตื่นเต้นมาก เนื่องจากไม่ใช่เรื่องง่ายที่ดารารุ่นใหม่อย่างเราจะเล่นประกบดารารุ่นใหญ่

พิธีวันนั้นอลังการและเป็นเกียรติอย่างมากต่อชีวิตนักแสดง"    รัชนู  เล่าถึงความประทับใจ

รัชนู  กล่าวถึงการปิดตัวของโรงหนัง "สแตนด์อะโลน"  ว่า

รู้สึกเสียดายเพราะบางตึกเป็นอาคารที่มีเอกลักษณ์งดงามน่าเก็บรักษาเอาไว้

ซึ่งอนาคต...โรงหนังพวกนี้จะอยู่รอดหรือไม่ขึ้นอยู่กับผู้ประกอบการที่ต้องดูแลความสะอาด

และความปลอดภัยของคนดู...โดยเฉพาะผู้หญิง

/  ส่วน  พอเจตน์ แก่นเพชร ...

ส่วน  พอเจตน์ แก่นเพชร   พระเอกรุ่นใหญ่  เจ้าของมาดชายกลางผู้พิชิตใจ  "พจมาน สว่างวงศ์"

ในภาพยนตร์อมตะ  "บ้านทรายทอง"    เมื่อปี พ.ศ. 2522 - 2523     กล่าวว่า

ทุกวันนี้ยังเสียดายโรงหนังหลายแห่งปิดตัวลง  เพราะคนที่ชอยดูหนังนาน ๆ หลายเรื่องแบบตน

เริ่มหาโรงหนังดูยากขึ้น  เพราะนั่งไปก็สามารถหลับพักผ่อนได้เนื่องจากฉายวันทั้งวัน

โปสเตอร์หนังที่ใช้วาดเป็นอีกส่วนสำคัญที่มีเสน่ห์และดึงดูดให้คนมาดูหนังมากขึ้น

เปี๊ยก โปสเตอร์     จัดได้ว่าเป็นมือทองทางด้านนี้โดยตรง

เพราะเมื่อวาดโปสเตอร์หนังให้เรื่องใดก็จะดังเป็นพลุแตก

ขณะเดียวกัน อยากให้คนรุ่นใหม่หันมาดูโรงหนัง "สแตนด์อะโลน" 

เพื่อศึกษาอดีตที่ผ่านมาจะได้เกิดความรู้ในการพัฒนาชาติต่อไป

และอยากขอให้ภาครัฐหันมาสนใจอนุรักษ์โรงหนังเหล่านี้  เพราะนี่คือ...

ศิลปวัฒนธรรมของชาติ     เช่นกัน

ฉะนั้น ในวันที่ลมหายใจโรงหนัง "สแตนด์อะโลน"  รวยริน  ยังคงมีร่องรอยอดีตตกค้างรอให้คนรุ่นต่อไปมาชม

ซึ่งยังไม่รู้ว่า  "บทละครแห่งชีวิต"   จะต่อลมหายใจได้นานแค่ไหน.

( คัดลอกมาคำต่อคำโดย...ชลิดา นภาพิพัฒน์)

ชื่อกระทู้  ทำไมถึงโดนตัดออก ?

มันผิดข้อหาไหน ?