วัตถุประสงค์ ของการตั้งกระทู้นี้ขึ้นมา

1. ให้ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับฟิล์มภาพยนตร์สี ชนิดโพสิตีฟ ขนาด 35 มิลลิเมตรที่เป็น “รีลีส ปรินต์” (Release Print) สำหรับฉายทั้งในวงกว้าง (Mass) และวง จำกัด (Limited) เพื่อความกระจ่างและชัดเจน

2. ที่ผ่านมาเคยมีกระทู้ประเภทเล็กๆ น้อยๆ เกี่ยวกับเรื่องนี้ ซึ่งถ้าอยากจะทราบรายละเอียดก็ต้องโทรสอบถาม ซึ่งบางครั้งอาจจะไม่สะดวกนักในการพูดคุย

3. ข้อเท็จจริงที่ควรทราบ

* เราไม่มีทางที่จะรู้ได้เลยว่า ภาพยนตร์เรื่องนั้นจะใช้ฟิล์มยี่ห้ออะไร ผู้ที่จะรู้ได้ดีที่สุดก็คือ ฝ่าย ที่เกี่ยวข้องในขั้นตอนของทางแล็บในภาพยนตร์เรื่องนั้นๆ เราไม่มีสิทธิ์ไปว่าเขา เพราะธุรกิจภาพยนตร์ในบ้านเรา ทำอย่างไรที่จะลดค่าใช้จ่ายในขั้นตอนนี้ และได้กำรี้กำไรกลับมาโดยให้เจ็บตัวน้อยที่สุด ส่วนเรื่องอนุรักษ์หาได้น้อยมาก

* การได้มานั้นง่าย แต่การที่จะรักษาให้ฟิล์มคงสภาพอยู่ตลอดไปนั้นยากกว่า เพราะสภาพอากาศในบ้านเราไม่เอื้ออำนวยต่อการเก็บรักษา (ถ้าจะทำแบบหอภาพยนตร์ ก็ดูเวอร์ไป ขึ้นอยู่กับว่าสภาพอากาศในแต่ละที่ แต่ละท้องถิ่นมันไม่เหมือนกัน) รวมไปถึงการใช้งานและการถนอมรักษาที่ผิดๆ อาจทำให้ฟิล์มเสียหายโดยที่ไม่รู้ตัว ดังนั้นการรู้ข้อมูลตรงนี้ จะได้เตรียมการป้องกัน หรือแก้ไขเมื่อเกิดปัญหา

* ข้อมูลทั้งหมดที่นำเสนอ รวมทั้งภาพประกอบ มาจากของส่วนตัวส่วนหนึ่งเท่านั้นครับ ก็คิดว่าน่าจะครอบคลุมทุกผลิตภัณฑ์ที่ใช้กันอยู่

เริ่ม ที่ผลิตภัณฑ์ของ “โกดัก” ก่อนครับ

โชคดี ที่ยังมีฟิล์มเซลลูลอยด์ เนื้อธรรมดา สีสวยสด แต่มีความเสียหายจากอาการโรคน้ำส้มสายชู (Vinegar Syndrome) เลยนำมาฝาก

ภาพบน จากตัวอย่างเรื่อง เพราะฉะนั้น นั่นนะซี ที่ คุณป๊อบ ธวัชชัย มอบให้มา จากเดิมยาวร่วมๆ 2 นาที (เพราะถูกเล็มไปก่อนหน้า) มาถึงมือผม ก็ต้องเล็มออกไปอีก จนเหลือไม่เกินนาที ช่วงท้ายๆ ก็เลยมีอาการไปบ้างแล้ว

ภาพล่าง จากตัวอย่างเรื่อง 101 ดัลเมเชี่ยน เวอร์ชั่นเสียงไทย โมโน (น่าจะเป็นทีมเสียงเอก) มาจากบริการหนังกลางแปลงแถวบ้าน เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมานี้เอง นี่ก็โดนเล็มไปก่อนหน้า จนเหลือไม่ถึงนาที ก็เลยขอเค้ามา เจ้าของหน่วยก็เล่าให้ฟัง หลังจากที่ได้ตัวอย่างมา ฉายแล้วขาด...ฉายแล้วขาดไปเรื่อยๆ ก็ไม่ได้เฉลียวใจอะไร จนสุดท้ายเลยเหลืออยู่เท่านี้

หนัง เรื่องนี้เข้าฉายปี พ.ศ. 2539 ดังนั้น ฟันธงได้เลยว่า ฟิล์มเนื้อธรรมดาของโกดักยังคงมีให้ใช้จนถึงสต๊อกสุดท้าย (ก่อนถึงวันหมดอายุ) ในปี พ.ศ. 2540 (จริงๆ ทางโกดักก็นำฟิล์มโพลีเอสเตอร์เข้ามาใช้แล้วล่ะ แต่ต้องระบายสต๊อกเก่าออกไปก่อน)

มาถึง ยุคฟิล์มโพลีเอสเตอร์ หรือฟิล์มทอง ก็มีผลิตออกมาหลายรุ่น สังเกตที่ขอบฟิล์มจะมีคำว่า Eastman (อีสต์แมน) ชุดนี้จะเป็นแบบเต็มระบบ คือ เนกาตีฟ / โพสิตีฟเป็นโกดัก

ภาพบน จากโฆษณารณรงค์ของ สำนักเทศกิจ กทม. มี 2 ชุด ได้มาเมื่อปีที่แล้วนี่เอง

ภาพล่าง จากโฆษณากางเกงยีนส์ แรงเลอร์ ได้มาจากป๋าถาวร

ภาพบน จากตัวอย่างเรื่อง Mighty Joe Young เวอร์ชั่นสโคปที่โบลว์จากแบบ FLAT

ภาพล่าง จากโฆษณาเถ้าแก่น้อย ได้มาจากสมาชิกเช่นกัน แต่ฟิล์มโกดักจะเป็นรุ่นที่ใช้ในตอนนี้ (และเป็นรุ่นท้ายๆ)

นอก จากนี้ยังมีฟิล์มฟูจิ รุ่นหนึ่งที่เกิดปัญหาการเสื่อมสภาพ จนทำให้เกิดเป็นจุดสีแดงในภาพและขยายวงออกไป

ภาพจากฟิล์มทั้งสอง เดาไม่ยาก ว่าเป็นเรื่องอะไร

ฟิล์ม โพลีเอสเตอร์ 2 เรื่องนี้ก็เช่นกัน มี Code ของฟิล์มฟูจิ และโกดัก อาจจะอยู่คนละด้านของขอบฟิล์ม หรือด้านเดียวกัน

ภาพบน จากตัวอย่างเรื่อง ผ่าแปดองศาแตก  คุณป๊อบ ธวัชชัย มอบให้มา

ภาพล่าง จากตัวหนังเรื่อง ไซอิ๋ว หงอคง ถล่มนาจา หนังเก่าที่นำกลับมาฉายใหม่ และเปลี่ยนผู้จัดจำหน่ายด้วย อันนี้เป็นฟิล์มของบริการหนังกลางแปลงที่สนิทกัน จริงๆ แล้วเว็บมาสเตอร์ก็มีตัวอย่างเรื่องนี้ ซึ่งคุณป๊อบ ธวัชชัย มอบให้เช่นกัน (ตอนท้ายหายไปหลายวินาทีอยู่ แต่ไม่เป็นไรครับ)

ภาพ นี้เป็นฟิล์มอั๊กฟ่า รุ่นต่อมา

ภาพบน มาจากตัวอย่างตามเรื่องนั้นเลยครับ ได้มาจากหนังกลางแปลงแถวบ้าน

ภาพ ล่าง มาจากโฆษณาปะหัวหนังเรื่อง “เสียดาย” (ภาพ 4 : 3 ไม่มีซับอังกฤษเน้อ..)

* เสียดาย ที่หลังโลโก้ “สหมงคลฟิล์ม” ระบบเสียงเป็นโมโน (เฉพาะโลโก้ เป็น “ดอลบี้ สเตอริโอ”

* เสียดายที่ใช้ฟิล์มอั๊กฟ่าทั้งเรื่อง

ปิดท้ายด้วยภาพจากฟิล์มอั๊กฟ่าที่สภาพยังดีอยู่ในช่วงแรกๆ นอกจากนี้ยังสังเกตได้จากภายนอกเมื่อเห็นฟิล์มจะมีลักษณะออกแดงเรื่อๆ ก่อนที่จะเพิ่มความเข้มขึ้นเรื่อยๆ

แต่...ฟิล์ม 2 ยี่ห้อก่อนหน้า ถ้าทางแล็บล้างฟิล์มแบบ “สุกเอาเผากิน” เพื่อลดต้นทุน ก็อาจจะออกแดงเรื่อๆ ได้เช่นกัน เคยเจอฟิล์มตัวอย่างแบบนี้อยู่เหมือนกันครับ ต้องหมั่นสังเกตด้วย 

ส่วน ฟิล์มที่ออกเฟดไปแล้ว ก็ต้องทำใจละครับ แก้ไขไม่ได้ (แต่ถ้าเป็นงานอนุรักษ์แบบมาตรฐานแบบที่ต่างประเทศรักษาฟิล์มหนังเก่า เพื่อทำสำเนาเป็นฟิล์ม และลงแผ่นวิดีทัศน์ ที่ไม่ใช่ หภ. บ้านเราทำกันแบบตอนนี้ สามารถแก้ไขได้ ก็ขอไม่กล่าวถึงนะครับ)

แต่ ถ้าเบื่อ ไม่อยากเก็บ ประกาศขายแล้วไม่มีผู้ใดสนใจ ยินดีรับบริจาค เพื่อเป็นวิทยาทานเป็นความรู้ให้กับสมาชิกคนอื่นๆ รวมไปถึงน้องๆ ที่เรียนภาพยนตร์ตามมหาวิทยาลัย (มีมาเป็นระยะๆ แล้วครับ) ที่สำคัญให้เครดิตกับเจ้าของฟิล์มเดิมทุกท่านครับ