จักรยานคนจน Bicycle Thief 1948
ภาพยนตร์ อิตาลี่ (หนังได้ Academy Award Winner)
กำกับฯโดย วิททอริโอ เดอซิก้า

ปีใหม่ 2019 นี้ วิวัย จิตต์แจ้งขอแนะนำภาพยนตร์ดีๆ หนังเก่าที่มีคติเตือนใจคุณพ่อทุกไว้เป็นอุทาหรณ์ สักเรื่องการเป็นคุณพ่อมีลูกยังเล็ก จะทำอะไรต้องคิดให้ดีๆ เมื่อพลาดไปแล้วเสียหาย มีหนังฉากสะเทือนอารมณ์ผู้ชมทั้งโลก ตอนจบคนดูสงสารกลั่นน้ำตาไว้ไม่อยู่ ฉากที่คุณพ่อของหนูน้อย มีจักรยานคู่ชีพถูกขโมยไปเหมือนใจจะขาด ไม่มีใครช่วยเขาได้แม้แต่ตำรวจ ด้วยความเก็บกดคิดมาก วันหนึ่งคุณพ่อจูงลูกหนูน้อยไปกัน 2 คน ในเมืองเห็น จักยานจอดอยู่มากมาย คุณพ่อตัดสินใจขโมยจักยานเสียเอง ต่อหน้าลูกน้อยซึ่งไม่รู้เรื่อง อยู่ดีๆคุณพ่อก็ขี่หนีไป มีคนเห็นตะโกนตามล่าพ่อจับมาจนได้ และรุมทำร้ายพ่อทั้งตบตีทั้งทุบ ที่น่าสะเทือนใจที่สุดเพราะเหตุการณ์ทั้งหมด เกิดขึ้นต่อน่าลูกน้อยมองคุณพ่อแบบสับสน เด็กน้อยวิ่งตามพ่อไปร้องไห้ บอกอย่าทำ ป่าป๊า ผมอย่าจับคุณพ่อหนูไปอ้อนวอนทุกคน ทามกลางความโหดร้ายของสังคม

The Bicycle Thief เรื่องราวของหนุ่มผู้ว่างงาน Antonio Ricci ( Lamberto Maggiorani ไม่ใช่นักแสดงมืออาชีพ เป็นกรรมกรธรรมดา) ในหนังโชคดีที่เขาได้งานทำติดโปสเตอร์โฆษณา นายจ้างมีข้อแม้ว่าต้องมีจักรยาน เขาจึงเอาผ้าปูที่นอนของเขากับของภรรยาไปแลกกับเงินเพื่อนำไปไถ่จักรยานที่เขาได้จำนำเอาไว้

เช้าวันนั้น Ricci มีความสุข เป็นวันแรกที่เขาจะได้ทำงานหลังจากตกงานมานาน Ricci ปั่นจักรยานไปทั่วกรุงโรมเพื่อติดโปสเตอร์ตามที่ต่างๆ

โปสเตอร์ติดคือภาพดาราฮอลลีวู้ด ซึ่งเป็นการเสียดสี ต่อสภาวการณ์ในขณะนั้นของประเทศอิตาลีและอเมริกันที่แตกต่างกันลิบลับ

ขณะติดโปสเตอร์ มีแก๊งค์ขโมย ลักจักรยานหนีไป เขาจึงไปแจ้งความที่โรงพักแต่ตำรวจเห็นว่าเป็นเรื่องเล็กไม่สนใจจักรยานที่หาย ตำรวจหารู้ไม่ว่าจักรยานของ Ricci มีความสำคัญที่ต้องหาเลี้ยงชีพเลี้ยงลูกและครอบครัว

เขากับลูกชายที่ชื่อ Bruno เจ็บใจช่วยกันตามหาจักรยานเอง ทำให้ผู้ชมเห็นสภาพสังคมของกรุงโรมในยามสิ้นสงครามได้เป็นอย่างดีว่าวุ่นวายมาก คนเบียดเสียดแย่งกันขึ้นรถโดยสารในหนังกล้องถ่าย จากเหตุการณ์จริงในภาพยนตร์มีขี่จักยานมากมาย

ภาพหนังตีแผ่สภาพสังคมอิตาลีในช่วงหลังสงครามชัดเจน

พ่อลูกไปหาที่ตลาด หวังว่าโจรนำมาขาย แต่ไม่พบ เขาหมดหวัง ฝนก็ได้ตกลงมาเปียกหมดพ่อค้าแม่ค้าต้องรีบวิ่งเก็บของ

ส่วน Ricci กับ Bruno พ่อลูกเดินตากฝน บรูโน่หกล้ม แต่ในใจลึกๆของ Ricci แล้วจะรู้ว่าพ่อรักลูกมาก Riccir คุณพ่อ ให้ผ้าเช็ดหน้า แก่บรูโน่เพื่อเช็ดหน้าที่ฝน แต่บรูโน่ไปเช็ดขาที่เปื้อนด้วยดินโคลน แล้วก็ส่งต่อมาให้คุณพ่อ แต่พ่อ กลับเอามาเช็ดหน้าต่อโดยไม่มีความรู้สึกรังเกียจลูก

ผู้กำกับฯ เน้นความสัมพันธ์ของพ่อลูกทุกฉาก ทำให้ The Bicycle Thief ได้รับประทับใจจำต่อผู้คนทั่วโลก70ปี จนถึงปัจจุบันปี2019แล้วก็ตาม มาดูกี่ครั้งก็ยังซึ้ง

ผู้กำกับย้ำ ฉากที่ริชชี่ พบโจรหัวขโมยกำลังคุยกับชายชราและปั่นจักรยานออกไป พ่อกับลูก วิ่งตามชายชราผู้นี้ไปในโบสถ์ โบสถ์นี้ของคนแก่จนๆ รวมทั้งมีบริการตัดผมและอาหารฟรี สรุปได้ว่า โบสถ์แห่งนี้น่าจะเป็นที่ๆ คนรวยบริจาคเงินสงเคราะห์ช่วยคนจน

ริชชี่ ออกตากหาชายชรา แต่แล้วก็คลาดกันเป็นเหตุให้เกิดทะเลาะเบาะแว้งกับลูกชายจนถึงขั้น ตบหน้าลูกชาย เด็กน้อยเสียใจและร้องไห้เดินห่างพ่อ จึงไล่ให้ลูกชายไปรอที่สะพาน ตัวเขาจะได้หาจักรยานต่อ เกิดนึกสงสารลูกที่ตีเขา

ริชชี่ นับเงินในกระเป๋าพอทานอาหารได้ถามลูกน้อย ว่ากินพิซซ่ากับสเต็กกัน สองพ่อลูกจึงเข้าไปทานร้านอาหารหรูร้านใหญ่มีดนตรีบรรเลง ฉากนี้ผู้ชมเป็นห่วงกลัวเงินพ่อไม่พอจ่าย

พ่อลูกมีแรงอิ่มท้องอร่อย ไปตามหาจักรยานต่อ โชคเข้าข้างริชชี่ เพราะเขาสามารถตามหาโจรได้ แต่เขาไม่มีหลักฐานใดๆผูกมัด อีกทั้งเพื่อนบ้านของโจร ยังปกป้องในความเป็นผู้บริสุทธิ์โจร ไล่พ่อลูกไป จึงเสียใจหนักอีกทั้งลูกและพ่อ หมดกำลังใจ

พ่อลูก เศร้าเดินมา ที่สนามฟุตบอลที่มีการแข่งขัน มีจักรยานจอดเรียงรายมากมายหลาย100 คัน พ่อสอดส่องสายตาไปทั่วบริเวณ พบจักรยาน 1 คัน จอดไกลในที่ไม่มีผู้คนพบเห็น พ่อ จึงไล่ลูก ขอนั่งรถโดยสารกลับบ้าน ก่อนโดยเร็ว

แล้วคุณพ่อคิดตัดสินใจขโมยจักรยานคันนั้นทันที แต่ไม่ทันที่เขาจะขับไปได้ไกล ก็มีผู้คนเห็นตะโกนว่าโจรขโมยๆๆๆ ช่วยวิ่งไล่ตามจับพ่อ ในฐานะโจรขโมยจักรยาน โดยหารู้ไม่ว่า ลูกของเขา ยังไม่ทันได้ขึ้นรถโดยสาร ทำให้ลูกของเขาเห็นเหตุการณ์ทั้งหมด จวบจนกระทั่งพ่อเขาโดนรุมตี

จากประชาชน ทำให้ บรูโน่ลูก ต้องแทรกฝูงชนเข้าไปหาพ่อ และมองหน้าพ่ออย่างงๆ ไม่เคยคิดมาก่อนว่าพ่อจะมาเป็นโจรขโมยจักรยานซะเอง

ฉากจบ สองพ่อลูก เดินจูงมือกันไป ท่ามกลางกระแสฝูงคนมากมายด่าว่าไอ้ขโมยๆ ความสิ้นหวัง ภาพจับให้เห็นว่า น้ำตาลูกผู้ชายของริชชี่คุณพ่อสำนึกผิดร้องไห้อาบแก้ม น้ำตาแห่งความผิดในการกระทำ และน้ำตาแห่งความอับอายต่อลูกชาย ผู้ชมดูแล้วสงสารพ่อลูกคู่นี้จับใจ ผู้ชมสะเทีอนใจกับเหตุการณ์ ที่ไม่น่าเกิดขึ้นเลย

(วิวัย จิตต์แจ้ง เขียนเรียบเรียงใหม่)