Cool Hand Luke ( 1967 ) กบฏสังคม ผู้ไม่ยอมก้มหัวให้กับระบบ
เส้นแบ่งแห่งปัจเจกชนและคนนอกหรือเรียกอีกอย่างว่ากบฏสังคม มีความบอบบางเหลือเกิน สังคมที่ประกอบด้วยคนหมู่มากที่คิดเห็นไปในทิศทางเดียวกัน หากมีใครสักคนที่มีความคิดแตกต่างออกไป ซึ่งบางครั้งยังไม่มีการพิสูจน์ว่าผิดหรือถูก มักจะถูกมองว่าเป็นคนนอกหรือบางคราวอาจรุนแรงถึงขั้นที่สังคมพิพากษาเลยว่า เป็นพวกต่อต้านสังคม หรือ กบฏสังคม คนนอกเหล่านี้บางคนอาจจะต้องการให้เกิดการยอมรับในการมีอยู่ของตนเองจากคนรอบข้าง แต่บางคนกว่าที่จะพิสูจน์ตัวเองว่าไม่ได้เป็นไปอย่างที่สังคมตราหน้า อาจไม่ทันได้อยู่รับรู้ผลแล้ว
เรื่องราวของคนนอกเหล่านี้ เราอาจได้พบเห็นกันอยู่ทุกเมื่อเชื่อวันในชีวิตจริงของเรา ในบทละคร และในภาพยนตร์ วันนี้ที่ข้าพเจ้านำมาให้พระเดชพระคุณท่านทั้งหลายได้ร่วมทัศนากัน นี่คือเรื่องราวของคนนอก คนที่ไม่ยอมรับในกฎ หรือระบบที่มีคนกำหนดขึ้นเพื่อใช้ควบคุมคนกลุ่มหนึ่ง และเขาคือคนที่อยู่ในคนกลุ่มนั้น ชื่อของเขาคือ Lucas Johnson หรือในอีกฉายาหนึ่งว่า Cool Hand Luke ซึ่งเป็นภาพยนตร์ที่สร้างออกมาในปี 1967 โดยนำเรื่องราวมาจากนิยายขายดีของ Donn Pearce ภายใต้การกำกับของ Stewart Rosenberg นำแสดงโดยดาราเจ้าบทบาทที่ถูกเสนอชื่อเข้าชิงออสการ์ติดต่อกันหลายปี นั่นคือ Paul Newman เรื่องราวของคนนอกนามว่า Luke ผู้นี้ เริ่มต้นขึ้นในคืนวันหนึ่ง เมื่อเขาเมาได้ที่แล้ว สิ่งที่เขากระทำต่อจากนั้นได้เปลี่ยนแปลงชีวิตตัวเองไปตลอดกาล นั่นคือการตัดหัวมิเตอร์จอดรถตามริมถนนเล่น เพื่อความสะใจของตนเองมากกว่าความคิดที่จะขโมยเงินในหัวมิเตอร์นั้น โดยไม่สนใจว่านั่นคือการกระทำที่ผิดกฎหมาย Luke ถูกพบโดยตำรวจสายตรวจ เขาถูกจับและต้องรับโทษจำคุก 2 ปี เขาถูกส่งตัวเข้ารับโทษที่ทัณฑสถานแห่งหนึ่งในแคลิฟอร์เนีย ที่ซึ่งนักโทษที่อยู่ร่วมกัน ณ ที่นั้น อยู่กันอย่างเป็นเงียบสงบ ทุกคนไม่มีใครมีปากเสียงหรือตั้งคำถามใด ๆ โดยเฉพาะกับผู้ดูแลกฎภายในเรือนนอน ที่การสูบบุหรี่เป็นข้อห้ามสำหรับนักโทษ ยกเว้นแต่ผู้ออกกฎเท่านั้น ที่สูบซิการ์ระหว่างแจ้งกฎต่าง ๆแก่ผู้มาใหม่ โดยมี Drag นักโทษชายร่างใหญ่ซึ่งรับบทโดย George Kennedy ที่ทุกคนเชื่อฟังเขา พร้อมทั้งประพฤติตนอยู่ในกฎระเบียบของทางเรือนจำอย่างเข้มงวด ภายใต้การควบคุมดูแลของชายผู้ไร้หน้าซึ่งเรียกขานกันว่า Boss ชายผู้ที่ซึ่งไม่เปิดเผยหน้าตาที่อยู่ภายใต้หมวกปีกกว้างและแว่นฉาบปรอท เขาเฝ้าจับตาดูทุกคนภายใต้แว่นของเขา การมาถึงของ Luke ได้เริ่มสร้างความสนใจให้กับเหล่านักโทษ ด้วยบุคลิกที่เยือกเย็น แววตาที่ซุกซน เย็นชา และเต็มไปด้วยอารมณ์ขัน ด้วยรอยยิ้มมุมปากที่ยิ้มตลอดเวลาของเขา Luke เริ่มแสดงความเป็นคนนอกของเขาออกมาตั้งแต่วันแรกที่มาถึง เขาปะทะคารมกับ ผ.บ เรือนจำเมื่อถูกถามถึง แรงจูงใจว่าทำไมต้องทำความผิด เพราะตามประวัติแล้ว เขาเป็นทหารผ่านศึกที่สร้างวีรกรรมจนได้รับเหรียญกล้าหาญถึงสองหนด้วยกัน เขาตอบเพียงสั้น ๆ ว่า แค่เพียงต้องการตัดหัวมิเตอร์จ่ายเงินเท่านั้น โดยไม่มีท่าทีหวาดกลัวหรือเสียใจต่อการกระทำของตัวเองแต่อย่างใด เขาเริ่มท้าทายกับ Drag ชายร่างใหญ่ที่ทุกคนนับถือ จนนำไปสู่การชกมวยบนสังเวียนในเรือนจำ Luke ซี่งตัวเล็กกว่ามากสู้ไม่ได้ เขาถูกต่อยหนแล้วหนเล่าจนเพื่อนนักโทษด้วยกันต้องขอร้องให้เขายอมแพ้ แต่ ... เขายังคงเดินหน้าเข้าหากำปั้นครั้งแล้วครั้งเล่า จนกระทั่ง Drag ถึงกับยอมรับในหัวใจที่ไม่ยอมแพ้ของ Luke นักโทษคนอื่น ๆ เริ่มยอมรับในจิตใจที่เด็ดเดี่ยวของเขา และในการพนันไพ่หนหนึ่ง Luke ถึงกับเทเงินต่อเนื่องหมดหน้าตักเพื่อพนัน ด้วยใบหน้าที่ยิ้มอยู่เสมอ จนอีกฝ่ายที่มีไพ่ดีในมือต้องยอมแพ้ แต่เมื่อเปิดไพ่ออกมาปรากฏว่าไพ่ของเขาไม่มีแต้มเลย และนั่นทำให้ทุกคนตั้งฉายาให้ว่า Cool Hand Luke
ชีวิตในเรือนจำที่ผ่านมาที่เคยซ้ำซากจำเจ เริ่มมีสีสันขึ้นมามากขึ้น Luke เริ่มแสดงให้ทุกคนเห็นว่าเขาพร้อมต่อกรกับทุกความท้าทาย ทั้งเจ้าหน้าที่ผู้คุม ที่มีหน้าที่บอกกฎเกณฑ์ต่าง ๆ ให้นักโทษทุกคนฟัง แต่ตัวเองกลับทำผิดกฎเสียเอง สิ่งเหล่านี้อยู่ในสายตาของ Luke ตลอด การรับคำท้าด้วยการกินไข่ไก่ 50 ฟอง ที่ไม่เคยมีใครทำได้มาก่อน แต่เขากลับทำได้ Luke กลายมาเป็นขวัญใจของทุกคน และแล้วการท้าทายที่ไม่มีใครคาดคิดก็เกิดขึ้น เมื่อ Luke ตัดสินใจแหกคุก เขากระทำเรื่องนี้โดยไม่มีแผน แต่ทำเพราะอยากทำ เพราะนั่นคือสิ่งที่ทุกคนในเรือนจำแห่งนั้นอยากกระทำ แต่ไม่มีใครกล้าพอ การกระทำของ Luke จึงเปรียบเสมือนสัญญลักษณ์ตัวแทนสิ่งที่ทุกคนอยากกระทำ แต่ ....ไม่นาน Luke จะถูกนำตัวกลับมาได้เสมอ เขาแหกคุกหนแล้วหนเล่า แต่ก็ถูกตามตัวกลับมาได้ตลอด เหล่านักโทษเริ่มแสดงอาการหยามเหยียดเขาเวลาที่เขาถูกนำตัวกลับมา ด้วยความผิดหวังในวีรบุรุษในใจของทุกคน หลังจากถูกลงโทษอย่างหนัก Luke ได้เปลี่ยนแปลงตัวเอง เชื่อฟังทุกคำสั่ง จนกลายเป็นคนโปรดของ Boss ชายผู้ไร้หน้านั้น แน่นอน นักโทษทุกคนหมดศรัทธาในตัวของ Luke บางคนถึงกับฉีกภาพถ่ายของเขาที่ซ่อนอยู่ใต้หมอน แต่... นั่นคือการหาทางหนออกจากคุกหนสุดท้ายของเขา และเขาได้กลายเป็นวีระบุรุษของทุกคนในเรือนจำแห่งนั้น เรื่องของเขาได้ถูกเล่าขานให้นักโทษรุ่นต่อ ๆ มาได้ฟังครั้งแล้วครั้งเล่า
Cool Hand Luke ผลงานการกำกับของ Stewart Rosenberg ถ่ายทอดเรื่องราวของคนนอกผู้เงียบเหงาและอ้างว้างออกมาอย่างทรงพลัง ด้วยการใช้ภาพในเชิงสัญลักษณ์ในหลาย ๆ ฉาก ภาพของเงาสะท้อนจากแว่นฉาบปรอทของ Boss และมุมภาพแบบแทนสายตาที่เฝ้ามองนักโทษอยู่ตลอดเวลาเกือบจะตลอดเรื่องนั้น เป็นการแสดงให้เห็นว่า ทุก ๆ คนในเรือนจำนี้ ต่างต้องอยู่ภายใต้การควบคุมตลอดเวลา และในตอนท้ายสุดของหนังภาพของล้อรถที่ทับไปบนแว่นจนแหลกละเอียด ได้สื่อให้เห็นว่าการควบคุมนั้นได้ถูกทำลายลงแล้ว อย่างน้อยก็ในเชิงสัญลักษณ์ Paul Newman กับบทบาทของ Luke ในเรื่องนี้ได้กลายเป็นบทบาทที่สำคัญที่สุดบทหนึ่งในชีวิตการแสดงของเขา ก่อนหน้านี้เขาถูกเสนอชื่อเข้าชิงออสการ์ดารานำชายมาแล้ว 3 หน แต่พลาดรางวัลทั้งหมด ในเรื่องนี้ Paul ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงออสการ์ในสาขาดารานำชาย ด้วยการทุ่มเทแสดงนำในบทของ Luck อย่างสุดชีวิต ฉากสำคัญในเรื่องคือตอนที่ Luck ทราบข่าวการตายของแม่ ซึ่งเป็นสายสัมพันธ์เดียวเส้นสุดท้ายของเขา แม้ความสัมพันธ์ทางครอบครัวกับแม่จะล้มเหลวก็ตามที แต่เมื่อทราบข่าวว่าแม่เสียชีวิต Paul แสดงฉากนี้อย่างเรียบง่ายที่สุด แต่ให้อารมณ์ที่สุด ด้วยการแสดงอย่างนุ่มลึก เขานิ่งเงียบ ไม่แสดงอาการฟูมฟาย แต่ใช้แววตาแสดงออกถึงอารมณ์เสียใจอย่างที่สุด Luke หยิบกีต้าร์ขึ้นมา เล่นเพลงสวดเพื่อส่งแม่ โดยมีน้ำตาค่อย ๆ รินไหลออกมาอาบแก้ม ฉากนี้ทำเอาคนดูหลายคนถึงกับกลั้นน้ำตาไว้ไม่อยู่ การประกาสผลออสการ์ในปี 1968 นักวิจารณ์แทบทุกสำนักกล่าวเป็นเสียงเดียวกันว่า ออสการ์ในปีนั้น ดารานำชายคือ Paul เท่านั้น แต่เมื่อผลออกมา Rod Steiger คว้ารางวัลดารานำชายไปจากหนังเรื่อง In the heat of the night ส่วน George Kennedy ได้รับรางวัลออสการ์สาขาดาราสมทบชายยอดเยี่ยมจากบทบาทของ Drag ชายร่างใหญ่เพื่อนสนิทของ Luck ในเรื่องนี้ Paul พลาดรางวัลนี้ไปอีกหนและเป็นหนที่ 4 ด้วยกัน แต่นั่นไม่ใช่สิ่งสำคัญอีกต่อไปแล้ว Paul ในบทบาทของ Luck อยู่ในความทรงจำของผู้คนมากกว่า Rod Steiger เจ้าของรางวัลออสการ์เสียอีก
Cool Hand Luck มักจะถูกนำไปเปรียบเทียบกับหนังแนวเดียวกันอีกหลายเรื่อง ที่เด่นที่สุดคือ One Flew over the Cuckoo Nest ( บ้าก็บ้าวะ ) สุดยอดหนังกระเทาะเปลือกสังคมที่ทรงพลังมากที่สุดเรื่องหนึ่งของฮอลลีวู้ด และอีกเรื่องคือ Shawshank Redemtion ( ชอว์แชงค์ มิตรภาพ ความหวัง ความรุนแรง ) แต่หนังเรื่องนี้จุดศูนย์กลางของเรื่องมิใช่เรื่องราวของการแหกคุกหรือการเสียสละเพื่อเพื่อน แต่อยู่ที่ Luck ที่เป็นทุกสิ่งที่ผู้คนในเรือนจำแห่งนั้นอยากให้เป็น ทุกสิ่งที่เขาทำนั้น เพื่อสนองต่อความเป็นคนนอกของตนเอง โดยมีเพื่อนรอบข้างคอยเชียร์ เขาไม่ได้ต้องการอิสรภาพ แต่เขาต้องการต่อต้านต่อระบบที่ครอบงำเขาอยู่ Luck เป็นตัวแทนของผู้คนมากมายที่ล้มเหลวในชีวิต ผู้คนที่เบื่อหน่ายต่อระบบ แต่จำต้องกระทำตามอย่างจำนน
Cool Hand Luck อาจจะมิใช่หนังเกี่ยวกับชีวิตคนคุกที่ดีที่สุด แต่นี่คือหนังที่ว่าด้วยเรื่องราวของ คนนอก ที่ดีที่สุดเรื่องหนึ่งของฮอลลีวู้ด ข้าพเจ้านำส่วนหนึ่งจากหนังเรื่องนี้มาให้ทุกท่านได้ทัศนา ขอเชิญทัศนา ณ บัดนี้เถิด
![]() | ![]() |
![]() | ![]() |
ความเห็น |